اختلال خواب در کودکان چیست؟ روانشناسی آویژه
به گزارش مرکز مشاوره آویژه اختلال خواب در کودکان یکی از مشکلات شایع در دوران رشد است که بسیاری از والدین با آن روبه‌رو میشوند. این اختلالات می‌توانند کیفیت خواب کودک را کاهش دهند و باعث بی‌حوصلگی، تحریک‌پذیری، کاهش تمرکز و حتی مشکلات رشدی شوند. شناخت انواع اختلالات خواب و پیگیری درمان، نقش مهمی در حفظ سلامت جسمی و روانی کودک دارد.
انواع اختلال خواب در کودکان
1. بی‌خوابی (Insomnia):
کودک برای به خواب رفتن مشکل دارد، یا نیمه‌شب بیدار میشود و دوباره نمی‌خوابد. این مشکل معمولاً به دلیل اضطراب، محیط ناآرام یا برنامه خواب نامنظم ایجاد میشود.
2. کابوس شبانه:
کودک با دیدن خواب ترسناک از خواب می‌پرد و ممکن است گریه کند یا نتواند دوباره بخوابد. کابوس‌ها معمولاً در نیمه دوم شب رخ می‌دهند و گاهی به خاطر تجربه‌های استرس‌زا یا دیدن تصاویر ترسناک در طول روز ایجاد میشوند.
3. وحشت شبانه (Night Terrors):
در این حالت، کودک ناگهان جیغ می‌کشد، نشسته یا راه می‌رود ولی هنوز خواب است. معمولاً کودک چیزی از این حالت یادش نمی‌ماند. این اتفاق بیشتر در کودکان بین 3 تا 8 سال دیده میشود.
4. راه رفتن در خواب:
در این حالت، کودک بدون اینکه کاملاً بیدار باشد از رختخواب بلند میشود و ممکن است راه برود یا حتی با دیگران صحبت کند. این حالت معمولاً بی‌خطر است، اما نیاز به نظارت دارد تا کودک آسیب نبیند.
5. آپنه خواب (وقفه تنفسی):
اگر کودک در خواب خر و پف میکند یا نفسش برای چند ثانیه قطع میشود، ممکن است دچار آپنه خواب باشد. این اختلال نیاز به بررسی تخصصی دارد و میتواند بر رشد جسمی و ذهنی کودک اثر بگذارد.
6. سندرم پای بی‌قرار:
کودک در زمان خواب احساس ناراحتی در پا دارد و آن را زیاد تکان میدهد. این مشکل باعث کاهش کیفیت خواب کودک میشود.
راه‌های درمان اختلال خواب در کودکان
درمان به نوع اختلال بستگی دارد، اما چند راهکار عمومی برای بهبود خواب کودک وجود دارد:
- برنامه منظم خواب: کودک باید هر شب در ساعت مشخصی بخوابد و بیدار شود. ثبات در زمان خواب، ریتم شبانه‌روزی بدن را تنظیم میکند.
- دوری از محرک‌ها: یک ساعت قبل از خواب، از موبایل، تبلت، بازی‌های پرهیجان و تلویزیون دوری شود.
- محیط خواب آرام: اتاق کودک باید تاریک، بی‌صدا و دمای مناسبی داشته باشد. تخت خواب باید راحت باشد.
- مشاوره با روانشناس کودک: اگر اختلال خواب کودک طولانی شد یا با علائم دیگری مثل اضطراب، ترس شدید یا خستگی زیاد همراه بود، حتماً با مشاور کودک یا روانشناس مشورت کنید.
- درمان دارویی: در موارد خاص و با تشخیص پزشک، ممکن است داروهای ملایم و موقت تجویز شود.
بد خوابی و اختلال خواب در کودکان
بد خوابی و اختلال خواب در کودکان میتواند دلایل و زمینه های مختلف و گسترده ای را در بر بگیرد . اگر کودکمان نمیتواند به خوبی بخوابد و به تبع آن در طول روز کسل و خواب آلوده است امکان دارد به هر دلیلی درگیر این عارضه شده باشد . مثلا کودکی که به دلیل ترس از نگرفتن نمره قبولی به قدری مضطرب شده که دائم در خواب خود تنبیه شدن توسط والدین را میبیند . برای درمان بد خوابی و اختلال خواب در کودکان با مشکلات مشابه مثالی که زدیم باید از مشاوره روانشناسی استفاده کنیم .
گاهی نیز محروم بودن کودک از یک خواب خوب و مکفی به دلیل یک مشکل فیزیکی است . حل این مشکل مساوی با برطرف شدن بد خوابی و اختلال خواب در کودکان میشود . بنابراین درمان اختلال خواب در کودکان بستگی به این دارد که مشکل کودک در چه زمینه ای تشخیص داده شود .
بی خوابی و اختلال خواب کودکان در شب
بی خوابی و اختلال خواب کودکان در شب اگر در همان سنین کودکی درمان نشود خود به خود از بین نمیرود و میتواند آثار زیان باری را برای آینده کودک به وجود بیاورد . برای مثال اختلال خواب بیش از حد در طول روز یا همان EDS از آن دسته اختلالات است که هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده میشود . اگر کودک شما در طول روز زیاد میخوابد و خواب بعد از ظهر او طولانی است احتمالا دچار این اختلال است .
البته این را هم در نظر داشته باشید که نشانه های ذکر شده در حالی حاکی از اختلال است که شخص در شب خواب کافی دارد . بهترین راه تشخیص بی خوابی و اختلال خواب کودکان در شب و روز این است که کار را به یک متخصص این حوزه بسپاریم .
انواع اختلال خواب در کودکان
انواع اختلال خواب در کودکان را اگر بخواهیم بررسی کنیم به قدری زیاد است که در این جا فرصتی برای بررسی همه آنها نخواهیم داشت . اما به تعدادی از آنها اشاره میکنیم که شایع تر از بقیه هستند .
- EDSیا خواب بیش از اندازه در طول روز با وجود خواب کافی در شب که در مورد آن در بالا کمی توضیح دادیم
- خر و پف در کودکان که به تنهایی چیز آسیب زننده ای نیست .
- کابوس و خواب بد در کودکان که یکی از اختلالات شایع در مورد کودکان است .
- وحشت از خواب و ترور های شبانه که در ادامه به آن خواهیم پرداخت .
- شب ادراری نیز از دیگر انواع اختلال خواب در کودکان است که خیلی زیاد در بچه ها مشاهده میشود
- راه رفتن در خواب نیز نوعی اختلال خواب محسوب میشود که خیلی ها از آن شکایت میکنند و برای درمان آن به پزشک مراجعه میکنند .
وحشت از خواب و ترور های شبانه
والدین بسیاری از کودکانی که دچار این اختلال خواب در کودکان هستند گاهی بیشتر از خود آنها زجر میکشند و اذیت میشوند . آنها گاهی این اختلال را با کابوس های شبانه اشتباه میگیرند . زمانی که وحشت از خواب و ترور های شبانه در کودک اتفاق می افتد در حالت نیمه خواب است و نمیتواند از خواب بیدار شود . خود کودک متوجه جیغ و داد و فریاد خودش نمیشود اما خب همانطور که گفته شد والدین در این حالت بسیار نگران و ناراحت میشوند .
پیشنهاد میشود در صورت دیدن این علائم با مراجعه به یک مرکز مشاوره و روانشناسی معتبر موضوع را با یک روانشناس حاذق در میان بگذارید . اگر مشکل کودک به یک عامل روحی و روانی برگردد یک روانشناس ماهر میتواند آن را تشخیص دهد . بعد از درمان مشکل روحی و روانی احتمالی کودک بروز این مشکل نیز کم و کم تر میشود .
شب ادراری در کودکان
شب ادراری یعنی عدم توانایی کنترل ادرار در شب که در بسیاری از کودکان رخ میدهد . البته کودکان به صورت طبیعی در حدود چهار سالگی توانایی کنترل ادرار خود را بدست می آورند . عوامل بسیاری میتواند در شب ادراری و رفع شب ادراری نقش داشته باشد . مثلا نوع جنسیت در این مسئله نقش مهمی دارد . پسران از دختران خیلی بیشتر دچار این مشکل میشوند . رسیدن به سن بلوغ نیز در حل این مسئله بسیار کمک کننده است .
هر چه کودکان به بلوغ نزدیک میشوند شب ادراری در آنها کمتر رخ میدهد . این احتمال نیز وجود دارد که بروز شب ادراری به دلیل وجود بیماری های نا محسوس و نا آشکار در بدن کودک باشد . اما با این حال اکثر کودکان بدون اینکه بیماری خاصی داشته باشند دچار این اختلال خواب در کودکان میشوند .
انواع شب ادراری
دو نوع شب ادراری وجود دارد شب ادراری اولیه که از همان سالهای نخستین آغاز میشود و بسیار پر تکرار است و کودک خیلی از شبها را خیس و مرطوب سپری میکند . به طور کلی بی اختیاری اولیه ادراری نشان دهنده ضعف سیستم عصبی است . اما شب ادراری ثانویه موارد متفاوت تری را در بر میگیرد . مثلا زمانی که مثانه فرد دارای عفونت است . درگیر بودن فرد با انواع مختلف دیابت نیز از دیگر عوامل بروز عارضه شب ادراری در فرد است . اختلالات عصبی و بیماری هایی که سیستم عصبی را بر هم میزنند نیز در این مورد تاثیرگذار هستند .مشکلات روحی مثل تحمل فشار های روانی یا زندگی در یک محیط پر استرس نیز میتواند عارضه شب ادراری را برای فرد محتمل کند .
خدمات مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه
برای کسب اطلاعات بیشتر لطفا سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه فرمایید .
در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره اختلال خواب در کودکان به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد .
منبع:Sleep Disorders in Children: Symptoms and Treatments
نشانه های مردی که میخواهد رابطه را تمام کند؟